حق سنوات چیست؟ نحوه محاسبه سنوات به چه صورت است ؟

مقدمه :
حق سنوات یکی از مزایای اجباری کارگران و کارمندانی است که یکسال سابقه کار دارند که در پایان هر سال محاسبه و پرداخت می شود. اما میتوان با توافق کارفرما و کارگر سنوات در هنگام بازنشستگی و یا پایان قرارداد کاری پرداخت شود، در این صورت سنوات مطابق میزان آخرین پایه حقوق سنوات محاسبه می شود .
حق سنوات روزانه 33/333 و ماهانه 1/000/000 ریال است .
حق سنوات به دانشجویان و دانش آموزانی که فقط در تابستان مشغول کار باشند و یا در دوره کارآموزی باشند تعلق نمی گیرد. اگر کارفرما از پرداخت سنوات خودداری کند کارگر میتواند شکایت و حق خود را مطالبه کند .

بخشنامه حق سنوات :
1- حق سنوات» یا همان پاداش پایان کار، مبلغی است که در پایان هر سال و یا پایان قرارداد، از طرف کارفرما به کارگران مشمول قانون کار پرداخت می گردد و مفهومی متفاوت از «پایه سنوات» دارد.
2 -مطابق ‌ماده ۲۴ قانون کار مصوب ۱۳۶۹/۰۸/۲۹ مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخيص مصلحت نظام، «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال‌داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت‌نماید ..»
3- همچنین براساس تبصره ۴ ماده ۷ قانون کار که به موجب بند۱ ماده ۴۱ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب ۱۳۹۴/۰۲/۰۱ به قانون کار الحاق شده است: «كارفرمايان موظفند به كارگران با قرارداد موقت به نسبت مدت كاركرد، مزاياي قانوني پايان ‌كار را به مأخذ هر سال يك‌ ماه آخرين مزد پرداخت نمايند .. »
4- مطابق ماده ۲۷ قانون کار، هر‌گاه کارگر در انجام وظائف محوله قصور ورزد و یا آیین‌نامه‌های انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض نماید کارفرما حق دارد در‌صورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را به‌عنوان «‌حق سنوات» به وی پرداخته و قرارداد کار را فسخ نماید…»
5- براساس ‌ماده ۳۱ قانون کار ، چنانچه خاتمه قرارداد کار به لحاظ ازکارافتادگی کلی و یا بازنشستگی کارگر باشد، کارفرما باید بر اساس آخرین مزد کارگر به نسبت هر‌سال سابقه خدمت حقوقی به میزان ۳۰ روز مزد به وی پرداخت نماید. ‌این وجه علاوه بر مستمری ازکارافتادگی و یا بازنشستگی کارگر است که توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود.
6- طبق ماده ۱۶۵ قانون کار، در صورتی که هیأت حل اختلاف، اخراج کارگر را موجه تشخیص دهد، کارگر اخراجی مشمول اخذ حق سنوات به میزان مندرج در ماه ۲۷ این قانون خواهد بود..
7- بر اساس رای شماره ۱۳۴۷ تا ۱۳۴۹ مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۷ و رای وحدت رویه شماره ۷۲۵ و ۷۲۶ مورخ ۱۳۹۶/۰۸/۰۲ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، با خاتمه قرارداد کار و یا ترک کار توسط کارگر، کارفرما مکلف است هم حق سنوات سال هایی که کارگر به صورت کامل کار کرده و هم به نسبت ایامی که در سال ترک کار، کار کرده است، پرداخت نماید.
8- برابر رای شماره ۲۷۲۷ مورخ ۱۳۹۸/۰۹/۱۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری و اصلاحی آن به شماره ۲۴۹ مورخ ۱۳۹۹/۰۲/۰۹، حق سنوات کارگران کار موقت، به ماخذ هر سال در پایان قرارداد کار یک ماه آخرین حقوق محاسبه می گردد و چنانچه قـرارداد کار یک ساله یا کمتر از آن باشد با خاتمه قرارداد کار و پرداخت حق سنوات بـه کارگر ذمـه کارفرما از بابت پـرداخت حـق سنوات بری می شود.
9- وفق رای شماره ۳۳۲۸ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، ملاک محاسبه و پرداخت حق سنوات، مطلق حقوق و مزد کارگر است ونه صرف حقوق مبنا و فوق العاده جذب.

حقوق پایه شامل چیست:
حقوقی که طبق قرارداد بین کارفرما و کارکنان با رعایت قانون کار توافق می شود . حقوق پایه برای یک ساعت کار معین پرداخت می شود. حقوق پایه شامل پاداش و مزایا است که به کارکنان تعلق می گیرد.

تفاوت پایه سنوات و حق سنوات :
حق سنوات به کارگرانی داده می شود که یک سال در یک مجموعه کارکرده باشند که به ازای هر سال، یک ماه حق سنوات داده می شود که به آن پایه سنوات می گویند . اما حق سنوات به کارکنانی تعلق می گیرد که در آن طرح طبقه بندی مشاغل دارند و پایه سنوات را به پایه حقوق اضافه می کنند.
پایه سنوات را میتوان به عنوان جبرانی برای پایه حقوق های کم است و با حداقل دستمزد به کارکنان پرداخت می شود که بصورت ماهانه یا 3 ماه یکبار پرداخت می شود.
آیا حق جذب در سنوات محاسبه می شود :
برای محاسبه حق جذب در سنوات بستگی دارد به اینکه در سازمان طرح طبقه بندی مشاغل دارند یا خیر، اگر طرح طبقه بندی نداشته باشد حق جذب جزئی از مزایای شغل است و در سنوات محاسبه می شود. اما اگر طرح طبقه بندی مشاغل باشد به صورت است یکی اینکه در قرارداد قید شده باشد که حق جذب از آیتم های موثر در مزایای پایان کار است که محاسبه می شود و اما اگر قید نشده باشد محاسبه نمی گردد .

مزایای مستمر چیست؟
هر فرد شاغل در یک مجموعه ممکن است علاوه بر حقوق، مبالغی را بصورت نقدی یا غیر نقدی دریافت کند. مزایای مستمر برای کارکنان یک مجموعه، به صورت ماهانه به پرسنل اختصاص داده می شود. این مزایا می تواند به صورت نقدی یا غیر نقدی باشد که در فیش حقوقی نیز لحاظ میگردد مزایای مستمرنقدی شامل:
*نوبت کاری
*حق ایاب و ذهاب
*حق اولاد
*حق کشیک
*حق جذب
وغیره میشود و مزایای غیرنقدی شامل استفاده از مسکن و یا اتومبیل شرکت است.

مزایای غیر مستمر هم شامل:
*اضافه کاری
*پاداش
*البسه
*خسارت اخراج
*بهره وری
*پاداش آخر سال
*عیدی
*بازخرید مرخصی و یا سایر مزایایی که توسط کارفرما طبق قانون به کارکنان پرداخت می شود.

عیدی و سنوات سال 99
سنوات برای کسانی که یک سال سابقه کار دارند طبق آخرین پایه حقوق، محاسبه می شود .سنوات سال 99 برای تمام کارکنانی که طبق وزارت کار حقوق می گیرند روزانه مبلغ 58/333 ریال است .
عیدی که برای سال 1400 دریافت میشود در سال 99 حساب میشود میزان عیدی کارگران معادل حداقل دو ماه حقوق کارگران است و مبلغ آن از یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تا بیش از پنج میلیون تومان است(این اعداد تا زمان نوشته شدن این مقاله مصوب شده اند و هر گونه تغییری در قوانین در این مطلب به روز خواهد شد)

محاسبه عیدی و سنوات در اکسل :
برای جلوگیری از دوباره کاری و محاسبه چندین عدد برای تک تک افراد شاغل در سازمان، می توانید با استفاده از اکسل محاسبه عیدی و سنوات، با وارد کردن حقوق و تعداد روزهای کاری دقیقا مطابق با فرمول قانون اداره کار عیدی و سنوات هر فرد را مشخص کنید. همچنین در صورتی که میزان عیدی و سنوات دریافتی فرد مشمول پرداخت مالیات شود، می توانید آن را به صورت اتوماتیک روی فایل خود اعمال کنید.
نحوه محاسبه سنوات کارگران اخراجی :
اگر شخصی که اخراج شده یک سال کامل را در مجموعه مشغول به کار بوده باشد به آن شخص سنوات تعلق می گیرد، در غیر اینصورت فقط حقوق را دریافت می کند .
مثال برای محاسبه سنوات :
اگر شخص یک سال کامل کارکرده باشد و پایه حقوقش دو میلیون تومان باشد و مزایای مستمر صد هزار تومان باشد، یکسال کامل در مجموعه کار کرده باشد سنوات او دو میلیون و صد هزار تومان می شود .

قانون جدید محاسبه سنوات :
بر اساس دادنامه ۳۳۲۸ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، قانون سنوات کارگران در سال ۹۹ ابلاغ شد! مطابق ماده ۲۱ قانون کار، سنوات در واقع، مزایای پایان کار کارگران محسوب می‌شود. سنوات یکی از مزایای اجباری کارگران است که کارفرمایان در هر حالت موظف به پرداخت آن هستند.
بر اساس دادنامه ۳۳۲۸ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، قانون جدید محاسبه سنوات ۹۹ کارگران به تمامی ادارت کار ابلاغ گردید. بر اساس قانون قدیم، سنوات کارگران بر اساس میزان پایه حقوق کارگران تعیین می‌شد. اما از این پس، مجموع دریافتی‌های کارگران در یک ماه کاری، معیار محاسبه سنوات ۹۹ است. به عنوان مثال، اگر پایه حقوق یک شخص، 18/000/000 ریال باشد. اما مجموع حقوق دریافتی او با در نظر گرفتن، حق مسکن و حق اولاد و پاداش، به حدود 28/000/000 ریال برسد. معیار پرداخت سنوات ۹۹ این شخص، همان 28/000/000 ریال است.
بنابراین، پرداخت سنوات از این پس تمامی عناوین مقرر در ماده ۳۴ و ۳۵ قانون کار را در بر می‌گیرید. به زبان ساده، بر اساس قانون جدید، مجموع دریافتی فرد از جمله حق مسکن، حق اولاد، بن کارگری و حتی مزایای غیرنقد، معیار محاسبه سنوات ۹۹ است.

محاسبه سنوات با مثال :

اگر شخصی یک سال کار کرده باشد با پایه حقوق 21.291.545، سنوات روزانه 58.333 می شود .

نحوه محاسبه سنوات بازنشستگان :
بطور کلی به ازای یک سال کار کارگر 1 ماه سنوات تعلق می گیرد. به‌موجب ماده ٣١ قانون کار، چنانچه قرارداد کارگری به لحاظ ازکارافتادگی کلی و یا بازنشستگی خاتمه یابد، کارگر مشمول دریافت یک ماه حقوق مبنا و پایه به ازای هرسال خدمت خواهد بود.